नेपाल केवल भौगोलिक रूपमा मात्र सानो मुलुक होइन,
संसारभरि छरिएका आफ्ना छोराछोरी, दाजुभाइ, दिदीबहिनी र साथीहरूले बनाएको
एक विशाल परिवार पनि हो।
यो परिवारलाई जोड्ने धागो भनेको आज सामाजिक सञ्जाल हो।

१ परिवारलाई जोड्ने जीवनरेखा

आज लाखौँ नेपालीहरू विदेशमा छन्।
कतिपय खाडीको कठोर घाममा पसिना बगाइरहेका छन्,
कतिपय युरोप-अमेरिकाको कठोर नियमबीच संघर्ष गरिरहेका छन्।
देशभित्र रहेका युवाले भने रोजगारीको अभावमा
सानो व्यवसाय खोलेका छन् वा नयाँ अवसर खोजिरहेका छन्।
यी सबैलाई एउटै कुराले जोडेको छ—
Facebook, Messenger, WhatsApp, Viber, TikTok, YouTube, Instagram…
यी केवल एप्स होइनन्, यी हाम्रो भावनाको जीवनरेखा हुन्।
— Facebook मा टाढा रहेका छोराछोरीको फोटो देख्दा
बुढाबुढी आमाबुबाले मन सम्हाल्छन्।
— Messenger मा विदेशमा काम गरिरहेको दाजु-भाइसँग
भेट नहुनु परे पनि कुरा सुनेर मन हलुका हुन्छ।
— WhatsApp वा Viber मा नातिनातिनीको हाँसो सुन्दा
थाकेका बाबु-आमाको अनुहारमा चमक आउँछ।
— TikTok वा YouTube मा आफ्ना सीप देखाएर
हजारौँ युवाले रोजीरोटी कमाइरहेका छन्।
— Instagram वा अन्य प्लेटफर्ममार्फत
देश–विदेशको खबर र संस्कृति आदान–प्रदान भइरहेको छ।
यी सबैले जीवनलाई सहज मात्र बनाएका छैनन्,
सम्भावना र भविष्य पनि निर्माण गरेका छन्।

२ रोजगारी र अवसरसँग जोडिएको संसार

नेपालमा पर्याप्त रोजगारी छैन।
तर प्रविधिले हजारौँ युवालाई घरैबाट
आफ्नो व्यवसाय चलाउने बाटो खोलेको छ।
कोही अफलाइन पसललाई अनलाइन पुर्‍याइरहेका छन्,
कोही परदेशमा रहेका आफ्ना ग्राहकसँग
Facebook Page वा WhatsApp Business मार्फत जोडिएका छन्।
कसैले TikTok वा YouTube बाट कमाई गरेर
आफ्नो परिवार पालिरहेका छन्।
यी प्लेटफर्म बन्द हुनु भनेको—
त्यो श्रम र सीपलाई खेर फाल्नु हो।
सपना चकनाचुर गर्नु हो।
हजारौँ युवालाई बेरोजगार बनाउनु हो।

३ सम्पर्कविहीन हुने डर

विदेशमा काम गर्ने छोराछोरीसँग
आमाबुबाले प्रत्यक्ष भेट्न सक्दैनन्।
फोनमार्फत अन्तर्राष्ट्रिय कल गर्न सजिलो छैन,
महँगो छ र प्राविधिक समस्या पनि हुन्छ।
त्यसैले Messenger, WhatsApp वा Viber नै
सस्तो, सहज र भरपर्दो उपाय बनेको छ।
अब यदि यी ढोका बन्द गरियो भने—
आमाबुबा अन्धकारमा बस्नुपर्छ,
विदेशमा रहेका सन्तान अझ टाढा महसुस गर्छन्,
र नेपालभित्रै रहेका परिवारहरू बीचको
सम्बन्ध कमजोर हुन्छ।

४ गलत प्रयोग रोक्ने तरिका

हो, सामाजिक सञ्जालको दुरुपयोग हुन्छ।
तर समाधान के हो?
ढोका बन्द गर्ने?
कि गलत प्रयोग गर्नेहरूलाई नियन्त्रण गर्ने?
देशको नेतृत्व गर्नेहरूले बुझ्नुपर्छ—
सही उत्तर भनेको ढोका बन्द गर्नु होइन,
ढोकामा ताल्चा लगाउने तर चाबी पनि राख्ने हो।
कानून कडाइ गर्नुपर्छ,
सचेतना फैलाउनुपर्छ,
तर सम्पर्कको पुल नै भत्काउनु हुँदैन।

५ जनताको माग

आज देशभरि एउटै आवाज उठिरहेको छ—
सामाजिक सञ्जाललाई पूर्ण रूपमा बन्द नगर्नुहोस्।
यो माध्यम केवल मनोरञ्जन होइन,
जीवन, व्यवसाय र भविष्यसँग जोडिएको विषय हो।
जनताले माग गरेका छन् :
गलत प्रयोग नियन्त्रण होस्,
अपराध रोक्न प्रभावकारी उपाय होस्,
तर लाखौँ जनताको आशा र पीडा बेवास्ता नगरियोस्।

६ निष्कर्ष

सामाजिक सञ्जाल बन्द गर्नु भनेको
युवाको सपना काट्नु हो,
आमाबुबाको आँसु बेवास्ता गर्नु हो,
देशलाई संसारसँग जोड्ने ढोका बन्द गर्नु हो।
देशलाई बलियो बनाउन नेतृत्वले
जनताको आवाज सुन्नैपर्छ।
विदेशमा पसिना बगाइरहेका छोराछोरी,
गाउँघरमा प्रतीक्षा गरिरहेका आमाबुबा,
नयाँ सम्भावना खोजिरहेका युवा—
यी सबैको भावना एउटै छ :
सामाजिक सञ्जाल जीवनरेखा हो,
यसलाई बन्द गरेर होइन,
सही ढंगले व्यवस्थापन गरेर मात्र
देशलाई सहिमोडमा डोर्याउन सकिन्छ।

राजेश भट्ट
एक सचेत नागरिक
हाल वेलायत ( UK )